Süleyman Çelebi dönemi ve sehzadeler

tarafından **coll** C.tesi Ağus. 30, 2008 9:30 am

coll: Co Admin; Mesaj Sayısı : 1432
Yaş : 30
<hr>Tuttuğu Takım :
<hr>Rep Puanı : 1000
Rap Seviyesi :
<hr>Madalyaları :
<hr>Başarı Puanı :

Güçlülük :

Aktiflik :

Kayıt tarihi : 29/08/08

Post n°1

Süleyman Çelebi dönemi ve sehzadeler

Mesaj tarafından coll C.tesi Ağus. 30, 2008 9:30 am

Süleyman
Çelebi dönemi ve sehzadeler

I. MEHMED

Osmanli sultanlari içinde "Mehmed" adini tasiyan
ilk hükümdar olan Çelebi Sultan Mehmed'in gerek dogumu, gerekse Yildirim Bâyezid'in
kaçinci oglu oldugu hakkinda farkli görüsler bulunmaktadir.

"Nizâm-i âlem" için, kardesi Musa Çelebi'yi de
bertarafedip 1413 yilinda Edirne'de tek basina tahta geçip idareyi ele aldigi zaman
Osmanli ülkesinde genel bir sevinç ve memnuniyet havasi esmeye basladi. Özellikle ordu,
büyük bir cosku ile onu alkislamaktan geri kalmadi. Çünkü o, kardesleri arasinda
moral ve fizikî nitelikleri bakimindan en çok dikkat çekeni idi. Hemen hemen bütün
beden eksersizlerinde maharetli olusu, güzelligi, gönül yüceligi, düsünce
çekiciligi ile hem beden gücü hem de huy güzelligini belirten Güresçi Çelebi
ünvanini almisti. Organlari birbirine mütenasib olarak uygundu. Halk tarafindan
kendisine pehlivan lakabi takilmisti. Teni pembeye yakin beyazlikta idi. Gözleri ve
kaslari kara idi. Uzun boylu, gür sakalli ve sik biyikli olmakla birlikte seklen zarifti.
Alni açik, çenesi yuvarlak, gögsü genis, kollan uzundu. Kartal bakisli, arslan
güçlü idi. Atalarindan farkli bir sekilde basina tülbent sarardi. Basinin etrafina kat
kat sarilan bez, birçok çikintilar teskil ederek sirmali külahinin ucundan baska yerini
göstermezdi. Kendisinden önceki hükümdarlarin kaftanlarina uygun bir sekilde biçilmis
olan kaftanina, astar yerine baska bir renkle samur kaplanmis ve etrafina kürk
dürülmüstü.

Sultan Mehmed'i davranislarina, hareketlerinin çabukluguna
ve vekarina ait bütün övgülerin üstüne çikaran sey, Osmanli tarihçileri gibi,
Bizans tarihçileri tarafindan da adaleti, sefkati, gönül yüceligi, dostlugunda sebati,
hem Türkler hem de Rumlar için iyilik severligi hakkinda belirtilen ortak sehadettir. O,
hiristiyanlara düsmanlik göstermemekle kalmamis, ayni zamanda onlara karsi dostça
davranmistir. Çok iyi yetismis, mümtaz bir egitim görmenin bütün sonuçlarini ve ince
düsünürlügün örneklerini göstermistir. Osmanli tarihçilerinin deyimi ile o, Tatar
Tufani'nin tehlikeye düsürdügü devlet gemisini kurtaran Nuh gibidir.

împarator Manuel, müttefiki olan Mehmed'in son ve korkunç
rakibini yendigine dair aldigi haber üzerine basarilarini tebrik edip kutlamak ve
antlasma sartlari ile kendisinin yapmis oldugu hizmetleri hatirlatmak üzere 816 (1413)'da
elçiler gönderir. Politikadan çok iyi anlayan Mehmed, taahhüdlerine bagli kalarak
Karadeniz ve Marmara Denizi'nde elinde bulunan kuleler ile Teselya kalelerinin imparatora
verilmesini çabuklastirir. Manuel'in elçilerini, hediyelerle sevindirip geri
dönmelerine izin verdigi zaman onlara su sözleri söyledi:

"Imparatora söyleyiniz ki, yardimi sayesinde atalarimin
ülkesini elde ettim. Bu hizmetinin hatirasi gönlümde daima sakli kalacaktir. Onun
hosuna gitmek için bütün firsatlari arayacagim."

Çelebi Sultan Mehmed, ayni sekilde Sirp, Ulah ve Bulgar
hükümdarlarinin, Yanya dukasinin, Makedonya despotunun, Ahaiya prensinin elçileri ile
diger zevati kabul etti. Bunlarla birlikte bir sofrada yemek yiyerek hepsinin san ve
söhretini oksayici sözler söyledi. Hepsini sulh ve selametle geri gönderdi. Bunlara
dedi ki:

"Hükümdarlariniza deyin ki, ben, herkes ile baris ve
sulh içinde kalmak istiyorum. Barisi hile ile bozmak isteyen kimse, sulhün hamisi olan
Allah'a karsi hareket etmis bulunacaktir."

Gerçekten de Çelebi Sultan Mehmed, her seyden önce
Timur'un istila ve yagmasiyla parçalanan, sonra saltanat kavgalari ile kani çekilen
memleketi, tedbirli, basiretli ve uyanik bir idareci dehasiyla avucunun içine alir almaz,
babasinin ve kardeslerinin Bizans'a karsi kullandiklari politikaya derhal son vererek
memleketi o yönden gelecek olan tehlikelere karsi emniyete almis oldu. O, böyle
davranmak zorunda idi. Zira idare ve iradesinin gücünü bekleyen, daha nice tehlikeler
ve gaileler boy boy himmet ve gayret istiyordu.

Bir kere kardeslerini yenip tek basina idareyi ele aldigi
zaman, devlet bünyesinde hâsil olmus çatlak ve çöküntülerden nice yabanci ve
zararli unsur içeri sizmis bulunuyordu. Bir yandan bunlari temizlerken, bir yandan da
kayb olan topraklan yeniden Osmanli hududlari içine kazanmakla, memleketin sarsilmis olan
itibarini iade ile ise basladi.

Çelebi Sultan Mehmed, Edirne'de, bütün bir Osmanli
ülkesinin hükümdari oldugunu ilân etti. Bundan sonra da bazi faaliyetlerde bulunarak
memleketin bozulmus bulunan idaresini yeniden düzenlemeye çalisti. Bu cümleden olarak,
kardesi Musa Çelebi'nin beylerbeyi yaptigi Mihaloglu Mehmed Bey'i tevkif ettirerek Tokat
kalesine gönderdi. Öbür taraftan, ileride devletin basina büyük gaileler açacak olan
Simavna kadisi oglu Bedreddin Mahmud'u fazl ve keremine hürmeten 1000 (bin) akça maas
ile Iznik'te oturmaya memur eyledi.

Daha önce de belirtildigi gibi, cülûsunu tebrik için
gelen çevre imparator ve hükümdarlarin elçilerini kabul ederek onlarla sulh içinde
yasama teminati verdikten sonra Anadolu'ya geçer. Otuzbir veya otuziki günden beri
muhasara ettigi Bursa'yi yakip yikan Karamanoglu'nu te'dib etmeden önce Ohri'den kaçip
Izmir'e gelen ve Musa Çelebi'nin taraftari olan Aydinoglu Cüneyd Bey üzerine yürür.
Bu arada Ayaslug (Selçuk)u zapt eden Cüneyd, Mehmed Çelebi'nin üzerine gelmekte oldugu
haberini alir almaz kurtulusu kaçmakta bulur. Bunun üzerine Çelebi Mehmed, Menemen,
Kayacik ve Nif (Kemalpasa) kalelerini alarak Cüneyd'in ailesinin içinde bulundugu Izmir
kalesini kusatmaya baslar. Cüneyd'in tesebbüslerinden endiselenen civarin Türk ve
hiristiyan beylikleri, donanmalarini göndermek suretiyle Mehmed Çelebi'nin yaninda Izmir
muhasarasina katilip ona yardimci olmuslardi. Nitekim Izmir kalesi önüne gelen Rodos,
Midilli ve Sakiz Hiristiyan donanmalari gibi, Mentese donanmasi da Mehmed Çelebi ile
isbirligi yaparak Izmir'in zaptinda rol oynamislardi.

Bununla beraber ihtiyatî bir tedbir olmak üzere Izmir
kalesinin surlarini yiktiran Çelebi Mehmed, ayni körfezde, sövalyeler tarafindan eski
Izmir (Gavur Izmir) kalesinin yerinde yaptirilmakta olan kaleyi de bütün tehdid ve karsi
koymalara ragmen yiktirmaktan çekinmemistir. Bununla beraber aradaki dostlugu büsbütün
bozmak istemeyen Çelebi Sultan Mehmed, Rodos sövalyelerinin, Osmanli hakimiyeti altinda
bulunan Mentese ilindeki

Halikarnas (Bodrum)'da Petronion kalesini yapmalarina
müsaade etmisti.

Öte yandan Çelebi Sultan Mehmed, Cüneyd Bey'in annesinin
ricasi üzerine onu affetmis ise de kendisine Anadolu'da degil, Rumeli'de Nigbolu sancak
beyligini vermis, onun yerine de Aydin sancak beyi olarak Bulgar krali Sosmanos
(Sisman)'un müslüman olan oglu Süleyman (eski adi: Alexandr)'i getirmistir. 816 (M.
1413) yilinda gerçeklesen bu hareket sonucunda, Cenevizlilerin Ege sahillerinde bulunan
kolonilerinden Foça, Midilli ve Sakiz adalari, ekonomik bakimdan da Osmanlilar'la daha
siki münasebetlerde bulunmus ve onlarin nüfuzu altina girmis oluyorlardi.

tarafından **coll** C.tesi Ağus. 30, 2008 9:30 am

coll

coll: Co Admin; Mesaj Sayısı : 1432
Yaş : 30
<hr>Tuttuğu Takım :
<hr>Rep Puanı : 1000
Rap Seviyesi :
<hr>Madalyaları :
<hr>Başarı Puanı :

Güçlülük :

Aktiflik :

Kayıt tarihi : 29/08/08

Post n°2

Geri: Süleyman Çelebi dönemi ve sehzadeler

Mesaj tarafından coll C.tesi Ağus. 30, 2008 9:30 am

BURSA KUSATMASI VE ÇELEBI MEHMED'IN KARAMAN SEFERI

Karamanoglu Mehmed Bey, Osmanlilar'in fetret dönemi içinde
bulunduklari ve Çelebi Mehmed ile Musa Çelebi'nin Rumeli'nde savastiklari bir sirada
Bursa üzerine yürümeye karar vermisti. 1413 yilinda yaninda Türkmen boylari oldugu
halde önce Sivrihisar üzerine yürüyüp burayi zapt eden Mehmed Bey, daha sonra Bursa
önüne gelip Bursa hisarini kusatma altina alir. Otuz iki gün devam eden bu kusatma
sirasinda hisarin subasisi bulunan Haci Ivaz Pasa, Bursa halkinin yardimi ile siddetle
mukavemet etmisti. Bu arada burçlara yapilan hücumlari da bertaraf etmisti. Özellikle
Karamanoglu'nun Bursa hisarina giren pinar suyunu kesmek suretiyle halkini teslime zorlama
tesebbüsünü, zaman zaman yaptigi huruç hareketleri ile bertaraf eden Haci Ivaz Pasa,
esir aldigi Karaman askerlerini surlar üzerinde Karamanoglu'nun gözleri önünde
astiriyordu. Böylece onun maneviyatini bozmaya gayret ediyordu. Haci Ivaz Pasa,
Karamanlilar tarafindan bir gece mesalelerle girisilmek istenen hücumu da tesirsiz hale
getirip önledikten sonra hisarin Kaplica kapisini açtirarak karsi hücuma geçmis ve
Karaman ordusunu perisan etmisti. Ivaz Pasa'nin yigitleri, büyük ganimetlerle salimen
geri dönüp elde ettikleri ganimetleri ona arz ettiler. O da bütün ganimetleri
askerlere taksim ederek daha nice vaadlerde bulundu.

Gerçi muhasaranin uzamasi, Bursa hisarinda bulunanlari bir
hayli sikintiya sokmustu. Hatta Haci Ivaz Pasa bile birkaç yerinden ok yarasi almis
olmasina ragmen anlari gizleyip kale muhafizlarina yardimda bulunuyor ve anlari teselli
ediyordu. Bununla beraber kaledekilerin durumu gün geçtikçe zorlasiyordu. Fakat
Karamanoglu da artik bir sey yapamayacagini anlamisti. Hele son hareket, onun maneviyatini
büsbütün bozmustu. Böyle psikolojik bir çöküntü içinde bulunuldugu bir sirada
Musa Çelebi'nin tabutu, dedesi Murad Hüdavendigâr'in kabri yanina defn edilmek üzere
Bursa'ya getirilir. Karamanoglu, bundan haberdar olunca cenazenin düzme olma ihtimalini
düsünerek bizzat kendisi kontrol etmek ister. Bu maksatla varip kefeni açar ye
cenazenin yüzüne bakar. Cenazenin gerçekten Musa Çelebi'ye ait oldugunu görünce
maneviyati daha fazla bozulur. Bunun üzerine sehri atese verir. O, bununla da
yetinmeyerek dayisi Yildirim Bâyezid'in kabrine hakaret ederek ülkesine geri döner.
Fakat gelirken takib ettigi güzergâh tutuldugundan oradan dönmeye cesaret edemediginden
Kirmasti (Mustafa Kemal Pasa) ve Isparta üzerinden Karaman iline gider.

Osmanli kaynaklan, bu dönüs esnasinda cereyan eden bir
konusma daha dogrusu bir hadiseden bahs ederler ki, Karamanoglu'nun durumunu ortaya
koymasi bakimindan dikkat çekici bir hadisedir. Buna göre Musa Çelebi'nin cenazesini
görüp teshis ettikten sonra devlet idaresinde tek basina kalan Çelebi Sultan Mehmed ile
basa çikamayacagini anlayinca, Bursa kusatmasini kaldirip sür'atle ülkesine dönerken
Harman Danasi denilen ve sisman olan nedimi, kaçmaktan yorulunca Karamanoglu Mehmed
Bey'e:

"Hanim, Osmanoglu'nun ölüsünden böyle kaçarsin, ya
dirisi gelmis olsaydi ne çare ederdin?" deyince bu söze gücenen Karamanoglu, onu
bulundugu yerde bir agaca astirarak cezalandirmistir.

Osmanli, Memlûklu ve Bizans kaynaklarinin bildirdiklerine
göre Karamanoglu, Bursa'yi atese verdigi zaman Orhan Gazi Camiini de yaktirmistir. Keza
o, dayisi Bâyezid'in kabrini açtirarak kemiklerini yaktirmisti. Nitekim bugün Bursa
Orhan Camii kapisi üstünde bulunan bes satirlik bir kitabe, bu yangini açik bir sekilde
ortaya koyup o günü hâlâ hatirlatmaktadir.

Daha önce de belirtildigi gibi Izmir ve çevresini zapt edip
Cüneyd'i bertaraf eden Çelebi Sultan Mehmed, yukarida belirtilen hareketlerinden dolayi
Karamanoglu üzerine yürümeye karar vererek süratle Inegöl'e gelir. Buranin kadisi
Mevlânâ Kivamuddin'i bir elçilik heyeti ile Memlûk sultanina gönderir. Bundan sonra
Kastamanu hakimi Candaroglu Kasim ve Germiyanoglu Yakub Bey'le birlestikten sonra Aksehir,
Beysehir, Seydisehir ve Konya üzerine yürümüstü. 1414 yilinda cereyan eden bu
hadisede Karamanoglu, Konya önünde Ortakuyu mevkiinde Osmanli ordusuna mukavemet etmek
istediyse de maglub olarak kaçmak zorunda kalir. Oglu Mustafa ise Konya kalesine siginir.
Bu maglubiyete ragmen Karamürsel'i elçilikle Çelebi Mehmed'e gönderen Karamanoglu,
siddetli yagmurlardan dolayi zor durumda bulunan Osmanlilar'la barismistir. Bu baristan
sonra Canik üzerine gitmek zorunda kalan Çelebi Sultan Mehmed, çok geçmeden
Karamanlilar'in tekrar sözlerini bozduklarini ve anlasarak Osmanlilar'a biraktiklari
yerleri geri alma tesebbüsünde bulunduklarini ögrenir. Bunun üzerine tekrar o tarafa
döner. Fakat Karamanoglu'nun yaptigi bu hareketten dolayi üzülür ve üzüntüsünden
hastalanir. Bu sirada Bâyezid Pasa, ani bir baskinla Konya önünde bulunan
Karamanoglu'nu yakalayip Mehmed Çelebi'nin yanina getirir. Çelebi Sultan Mehmed,
Karamanoglu'nu, Karaman askeri ile Konya kalesine siginan oglu Mustafa'yi yanina getirmesi
sartiyla affeder. Bunun üzerine yaninda Osmanli kuvvetleri oldugu halde Konya surlari
önüne gelen Karamanoglu, hisar üstünde kendisiyle konusan oglunu ikna ederek birlikte
Osmanli sultaninin yanina gelirler. Bu defa basini kurtarmak için öncekinden daha agir
olan bir muahede imzalamak zorunda kalan Karamanoglu, Beypazari, Sivrihisar, Aksehir,
Yalvaç, Beysehri, Seydisehri ve Nigde'yi Osmanlilar'a terk etmek zorunda kaldi. Hicrî
818 (M. 1415) yilinda gerçeklesen bu antlasmaya göre Karamanoglu, gerektigi zaman
Osmanlilar'a askerle yardimda da bulunacakti. Bu sartlarla Karamanoglu Mehmed Bey'i
affeden Çelebi Mehmed'e karsi Karamanoglu söyle demistir:

"Madem ki bu can bu tendedir, memleket-i Osman'a kat'a
yaramaz nazarla bakmayayim. Eger bakacak olursam Kelâm-i Kadîm (Kur'an) benden davaci
olsun." seklinde yemin etmis, yeminden sonra da kendisine hil'at giydirilip at, deve,
tabl (davul) ve âlem verilmistir. Ancak koyu bir Osmanli düsmani olan Karamanoglu, daha
ordugâhtan çikar çikmaz yeminini bozmus ve ovalara yayilmis bulunan Osmanli atlarini,
maiyetindeki askerlerine yagmalattirmistir. Kendisine Kur'an-i Kerim üzerine ettigi yemin
hatirlatilinca: "Bu can su tende durdukça" sözü ile kendi canini degil,
koynunda saklamis oldugu güvercini kast etmis oldugunu söylemistir. Nitekim bu maksatla
koynunda sakli bulunan güvercini saliveren Karamanoglu, süratle Konya'ya çekilirken
söyle diyordu:

"Bizim, Osmanoglu ile adavetimiz (düsmanligimiz)
besikten mezara kadardir, isimizin geregi de ahdi bozmaktir."

Karamanoglu'nun bu hilesi, dönemin efkâr-i umumiyesinde
Karamanlilar hakkinda bazi fikir ve görüslerin ortaya çikmasina sebep olmustur. Nitekim
Asikpasazâde tarihinde söyle denilmektedir:

"Karaman'da bulunmaz dogru bir yar

Veliler çok bile kulmas ve ayyar

Eder kavl ü karar ahd u peyman

Içer andlar, yalan çok, eyler inkar

Beyi ve kadisi hem çeyhi müderris

Hiledir isleri hem hâr u mekkâr

Tekebbür, kel ve foduldur

Karaman Aninçün kahr eder ani Kahhar"

Yine bu cümleden olarak "Karaman'in koyunu, sonra
çikar oyunu" darbimeseli, bazi degisikliklerle günümüze kadar gelmistir.

Karamanoglu'nun bu hilesinden sonra Çelebi Sultan Mehmed
tekrar ve süratle Konya üzerine yürümüs ve kisa bir çarpismayi müteakip müstahkem
hisarini zapt etmisti. Osmanli saldirisina karsi koyamayan Mehmed Bey, Silifke'nin
kuzeyinde bulunan Varsaklar arasina kaçip kurtulmustu. Bununla beraber Çelebi Sultan
Mehmed, Memlûklular'in himayesinde bulunan Karamanlilar'i fazla tazyik etmekten de uzak
durmaya çalisiyordu. Bu sebeple, Memlûklular'la arasinin açilmasini istemeyen Çelebi
Sultan Mehmed, Konya'yi Osmanli ülkesine katmaktan vaz geçer.

tarafından **coll** C.tesi Ağus. 30, 2008 9:30 am

coll

coll: Co Admin; Mesaj Sayısı : 1432
Yaş : 30
<hr>Tuttuğu Takım :
<hr>Rep Puanı : 1000
Rap Seviyesi :
<hr>Madalyaları :
<hr>Başarı Puanı :

Güçlülük :

Aktiflik :

Kayıt tarihi : 29/08/08

Post n°3

Geri: Süleyman Çelebi dönemi ve sehzadeler

Mesaj tarafından coll C.tesi Ağus. 30, 2008 9:30 am

VENEDIKLILER'LE YAPILAN ILK DENIZ SAVASI

Bir kara devleti olarak kurulan Osmanli Devleti, daha Orhan
Gazi zamanindan itibaren denizciligin önemini kavramis ve gelismesinin denizcilik
sayesinde daha kolay olacagini anlamisti. Bu sebeple olacak ki 1321'lerden itibaren üç
yönde denizlere çikma hareketine basladi. Yildirim Bâyezid zamaninda Gelibolu
tersanesinin yapilmasi ile gelismeye baslayan Osmanli denizciligi, henüz Venedikliler'le
boy ölçüsebilecek bir güce sahip degildi.

Ege Denizi'nde Venedikliler'e bagli Andros adasi beyi olan
Pietro Zeno, Osmanli ticaret gemilerine karsi düsmanca bir muamele içinde bulundugu
için hicrî 818 (M. 1415) yilinda Gelibolu tersanesinde hazirlanan 30 kadirga, Çali Bey
komutasinda Akdeniz'e çikar. Otuz gemiden meydana gelen bu Osmanli donanmasi,
Venedikliler tarafindan Türk ticaret gemilerine karsi girisilen hareketlere mukabele
etmek üzere Andros, Paros ve Milos adalarina hücum etmis, bir hayli de esir alip
dönmekte iken Egriboz adasi sahilinde rastladigi birkaç Venedik ticaret gemisini de zapt
ederek geriye dönmüstü. Bu hadiseden bir sene sonra, Venedikliler'in Pietro Loredano
komutasinda sevk ettikleri donanma, Lapseki önlerine gelir. Venedik amirali, Türkler
tarafindan kendisine bir taarruz olmadikça, kendisinin taarruz etmemesi hakkinda
senatodan kesin talimat almisti. Bu talimat geregi o, Türklerden zapt ettikleri gemileri
geri isteyecekti. Bununla beraber her iki donanma da harp tertibati almisti. Tam bu sirada
Istanbul taraflarindan gelmekte olan bir Middili gemisini, Türklere ait oldugunu
zannederek yakalamak isteyen Venedik amirali, geminin Osmanli donanmasina dogru kaçip
onlara siginmasi üzerine geminin kendisine verilmesini ister. Bu istegi red eden Osmanli
amirali, olaya müdahale ettiginden Marmara adasi ile Gelibolu arasinda siddetli bir
muharebe meydana gelir. Henüz yeni gelismekte olan Osmanli donanmasi, bu ilk ciddi deniz
muharebesinde maglub olurken komutani (amiral) olan Çali Bey de sehid olur (1
Rebiülâhir 819/29 Mayis 1416). Yaralanmis olan Venedik amirali ise Bozcaada'ya çekilir.
1417 yilinda Pietro Loredano tekrar gelerek Lapseki'yi almak istediyse de muvaffak olamaz.
Sonunda Imparator Manuel'in araya girmesi ile iki taraf arasinda baris saglanmis ve
esirler iade edilmisti.

Öyle anlasiliyor ki Osmanlilar, yeni yeni ögrenmeye
basladiklari bu denizcilik mesleginde henüz tam bir olgunluga erismis degillerdi. Bu
sebeple, kahramanca savasmis olmalarina ragmen Venedikliler'le basa çikamamislardi. Zaten
Venedikliler de kendileri ile denizde rekabet edebilecek bir gücü istemiyorlardi. Bunun
için Osmanli denizciligini baltalamaya yönelik her çareye basvuruyorlardi. Nitekim bu
ilk savasta maglub olan Osmanli donanmasi ve askerine karsi giristikleri katliam bunun
açik bir delili olarak tarih sayfalarinda yer almaktadir. Gerek çagdas tarihçi Dukas,
gerekse daha sonraki tarihçiler bu katliami tafsilatli bir sekilde anlatirlar. Bunlarin
verdigi bilgiye göre Gelibolu sahilinde cereyan eden muharebeyi seyr eden çocuk ve
kadinlarin gözleri önünde o anda ele geçirilen Osmanli amiral gemisi ile alti kadirga
ve alti çektirmede ele geçirilen bütün esirler, topluca öldürülerek büyük bir
katliama tabi tutuldular. Bu arada bütün savas boyunca yirmi yedi gemi, Venedikliler'in
eline düstü. Ertesi gün, ölümden kurtulmus bulunan esirler, tekrar gözden
geçirildi. Bunlar içinde kendi istekleri ile Osmanli gemilerinde bulunan Ceneviz,
Katalan, Sicilyali, Fransiz ve Giridli gibi Hiristiyan gemiciler de, gemilerin seren
direklerine asilmak suretiyle öldürüldüler. Bu arada Osmanli amirali ile isbirligi
yaptiklarini sandiklari vatandaslarini da amiral gemisinde iskence ile öldürdüler.
Katliamdan kurtulan Müslüman gemici ve askerlerin bir kismi da idareleri altinda bulunan
Ege adalarina çalistirilmak üzere götürnldüler.

Dukas, bu muharebedeki katliami su ifadelerle nakl eder:
"Evvela amiral Çali Bey'in kadirgasina taarruz ederek, gemide mevcud bütün erleri
kiliçtan geçirdiler. Hatta Çali Bey'i de yakalayarak vücudunu parça parça ettiler.
Sonra baska kadirgalara da taarruz ederek bütün Türk kadirgalarini zapt ettiler.
Türkleri, kanlarinin ve çocuklarinin gözleri önünde merhametsizce parçaladilar. Bu
muharebe, Gelibolu'dan bir mil kadar uzakta cereyan etmisti.

Venedikliler, aksama dogru muharebeye son verdiler. 27 adet
Türk gemisini alarak Bozcaada limanina girdiler. Burada tahkikat yaparak erler arasinda
Türk aslindan olanlari kâmilen bogazladilar. Hiristiyan erler hakkinda da arastirma
yaparak Türk donanmasina angarya olarak cebren (zorla) alinmis olanlarin hayatlarini
bagisladilar. Ücret ve diger menfaat temini maksadiyla Türklerin hizmetine girmis
olanlarini Bozcaada'da kazikladilar. Bütün adada çepeçevre bag kütükleri ve bu
kütüklerden sarkmis üzüm salkimlari gibi asilmis erler görünüyordu."

Istanbul'un fethinden tam otuz yedi sene önce cereyan eden
bu hadise, Venedikliler'in vahsetini ortaya koymaktadir. Osmanlilar'in, simdiye kadar
tanimadiklari ve sahidi olmadiklari böyle bir olay, onlarin daha sonra denizcilikte de
maharet kesb etmek için çok daha ciddi çalismalarina sebep olmustu.

tarafından **coll** C.tesi Ağus. 30, 2008 9:30 am

coll

coll: Co Admin; Mesaj Sayısı : 1432
Yaş : 30
<hr>Tuttuğu Takım :
<hr>Rep Puanı : 1000
Rap Seviyesi :
<hr>Madalyaları :
<hr>Başarı Puanı :

Güçlülük :

Aktiflik :

Kayıt tarihi : 29/08/08

Post n°4

Geri: Süleyman Çelebi dönemi ve sehzadeler

Mesaj tarafından coll C.tesi Ağus. 30, 2008 9:30 am

ANADOLU HAREKÂTI

Çelebi Sultan Mehmed, Eflâk harekâtindan sonra askerî
harekâtini bir müddet için Anadolu'ya çevirmek zorunda kaldi. Bu harekât, plânli bir
harekattan ziyade bölgede Osmanli hâkimiyetine karsi ortaya çikip yükselen tehdidlerin
sonucu olmustu. Nitekim Candar beyleri ile olan münasebet de böyle bir endisenin
sonucunda baslamisti.

Candaroglu Isfendiyar Bey, Ankara muharebesinden sonra
Timur'un yardimi ile, daha önce Osmanlilar'in eline geçmis olan yerlerini geri almisti.
Kardesler arasinda meydana gelen mücadelede, Isfendiyar Bey'in, Mehmed Çelebi'nin
rakiplerini desteklemesi, aradaki dostane münasebetleri bozmus ise de sonradan anlasarak
pek çok olayda birlikte hareket etmeye basladilar. Nitekim Isfendiyar Bey, Karaman ve
Eflâk seferlerinde oglu Kasim Bey komutasinda birlikler göndererek Çelebi Sultan
Mehmed'i desteklemisti.

Osmanli tarihçilerinin bildirdigine göre Osmanlilar'la
birlikte hareket eden Kasim Bey, Eflâk seferinden dönüste babasi Isfendiyar Bey'in,
ülkesinin en verimli yerlerini, sevdigi oglu Hizir Bey'e verecegini duyarak Mehmed
Çelebi'ye bas vurmus ve onun araciligi ile bazi yerlerin kendisine verilmesini
istemistir. Bunun üzerine Mehmed Çelebi, Isfendiyar Bey'e bir mektup yazarak Kastamonu,
Tosya, Çankiri, Küre ve Kalecik'in Kasim Bey'e verilmesini istemisti. Bu isteginin reddi
üzerine harekete geçen Osmanli ordusu, Isfendiyar Bey'i Sinop'ta muhasara altina
almisti. Osmanli hükümdari ile basa çikamayacagim anlayan Isfendiyar Bey, Çelebi
Mehmed namina hutbe okutup para bastirmak suretiyle onun hâkimiyetini kabul etmek zorunda
kalmisti. Ancak, Kastamonu ile Küre hariç olmak üzere adi geçen yerleri oglu Kasim
Bey'e degil, Çelebi Sultan Mehmed'e birakan Isfendiyar Bey, Kastamonu'ya dönmüs ve
bütün camilerde Mehmed Çelebi adina hutbe okutmustur(1416).
CANIK BÖLGESININ ZAPTI

Osmanlilar'in, Canik bölgesini ilhak etmek üzere
ugrastiklari dönemde dogu sinirlarinda Karakoyunlu ve Akkoyunlu Türkmen devletleri
vardi. Bu iki devlet, devamli olarak birbirleri ile mücadele edip bölge halkina zarar
vermekte idiler. Hayati boyunca Timur'a düsman olmus ve onunla mücadele etmis olan
Karakoyunlu Devleti'nin beyi Kara Yusuf, Osmanlilar'in dostu idi. Kara Yusuf, Erzincan'i
Akkoyunlular'dan alarak kendi adamlarindan olan Pir Ömer Bey'e vermisti. Pir Ömer Bey,
kendi sahasini genisletmek için Sarkî Karahisar Bey'i Melek Ahmed Bey'in oglu Hasan
Bey'i tehdid ederek burayi alip kendi bölgesine katmak istiyordu. Bu tehdid üzerine
Hasan Bey, yardim istemek üzere o dönemde Amasya valisi bulunan Sehzade Murad'a bir
heyet göndermisti. Fakat henüz yardim gelmeden harekete geçen Pir Ömer bu beyi
yakalayarak Sarkî Karahisar'i da zapt etmisti. Bundan sonra biri Sivas, digeri de
Karahisar'a tabi iki Canik (bunlardan Samsun ve Çarsamba taraflari Sivas Canik'ine, Ordu
taraflari da Karahisar Canik'ine aittir) bölgesinde de faaliyette bulunan Pir Ömer'in bu
hareketi, Osmanli Devleti'ni endiseye sevk etmisti. Nitekim, 1418 yilinda Pir Ömer'in
Karahisar Canik'ini, mahallî beylerden Alparslan oglu Hasan'in da Çarsamba taraflarim
almasi, nihayet Candaroglu Isfendiyar Bey'in de Müslüman Samsun'u alarak Bafra Bey'i
olan oglu Hizir Bey'e vermesi, Çelebi Sultan Mehmed'in harekete geçmesine sebep
olmustur.

Daha önce de belirtildigi gibi Sivas Canik'i mintikasinda
biri müslüman digeri Cenevizliler'e bagli olan ve kâfir (Gavur) Samsun denen, birbirine
yakin iki Samsun vardi. Yukarida belirtilen hadiseler cereyan ederken her iki Samsun'un
alinmasina karar verilerek Amasya valisi Sehzade Murad'in lalasi Biçeroglu Hamza Bey,
Cenevizliler'in elindeki Samsun'a almaya memur edildi. Bu haberi duyan Ceneviz Samsun'u
halki, sehri atese verdikten sonra gemilere binip buradan ayrilir. Böylece bu Samsun,
savas olmadan ele geçmis oldu. Bundan sonra da Müslüman Samsun kusatma altina
alinmisti. Sehrin muhafizi Isfendiyar oglu Hizir Bey, mukavemet edemeyecegini anlayarak
sehri bizzat sefere katilmis olan Çelebi Sultan Mehmed'e teslim eder. Çelebi Sultan
Mehmed, Hizir Bey'e kardesi Kasim Bey gibi kendisinin de Osmanli Devleti'nin hizmetine
girmesini teklif etmis ise de Hizir Bey, aralarindaki düsmanliktan dolayi kardesi ile bir
arada bulunamayacagini belirterek özür dilemis ve babasinin yanina dönmüstür(1419).

Çelebi Sultan Mehmed, Canik seferinden sonra Bursa'ya
dönerken Iskilip taraflarinda bir Tatar cemaatine rastlar. Bunlar, Mogol istilasi
zamaninda buralara getirilip yerlestirilmislerdi. Padisah, bunlarin kim olduklarini ve
reislerinin nerede bulundugunu sorunca, kendilerinin Samagar Tatarlarindan olduklarini,
reislerinin de Minnet Bey adinda biri oldugunu ve su anda bir dügünde bulundugunu
söylerler. Bunun üzerine Çelebi Sultan Mehmed, "bakiniz, ben harb ederken bu Tatar
beyleri dügün pesinde kosuyorlar ve bab-i hümayunumda görünmüyorlar" diyerek,
ileride onlardan gelebilecek bir tehlikeye simdiden mani olmak maksadiyla onlarin
Rumeli'ye göç ettirilmelerini emr eder. Bu emir üzerine yol hazirliklarina baslayan
Minnet Bey, yanindaki bütün Tatarlarla birlikte Rumeli'ye geçer. Verilen emre göre
bunlarin bir kismi Filibe taraflarina, diger bir kismi da Arnavutluk havalisine iskân
edileceklerdi. Emre uyularak, bunlardan bir kismi Filibe civarindaki Konushisar mevkiine,
bir kismi da Arnavutluk tarafina yerlestirilmislerdi. Filibe-Istanbul yolu üzerinde ve
Filibe'ye yakin bir mesafede bulunan yere yerlestirilen ve sonradan Tatarpazari adini alan
bu yer, adi geçen Tatarlar tarafindan kurulmustur. Minnet Bey'in oglu Mehmed Bey,
sonradan burada cami, imâret ve kervansaray yaptirmistir.

tarafından **coll** C.tesi Ağus. 30, 2008 9:31 am

coll

coll: Co Admin; Mesaj Sayısı : 1432
Yaş : 30
<hr>Tuttuğu Takım :
<hr>Rep Puanı : 1000
Rap Seviyesi :
<hr>Madalyaları :
<hr>Başarı Puanı :

Güçlülük :

Aktiflik :

Kayıt tarihi : 29/08/08

Post n°5

Geri: Süleyman Çelebi dönemi ve sehzadeler

Mesaj tarafından coll C.tesi Ağus. 30, 2008 9:31 am

IÇ ISYANLAR ve SIMAVNA KADISI OGLU SEYH BEDREDDIN MAHMUD'UN
ISYANI

Çelebi Sultan Mehmed devrinin en önemli hâdiselerinden
birisi, Seyh Bedreddin Mahmud ve taraftarlarinin çikardiklari isyandir. Seyh Bedreddin,
gerek memleket içinde, gerekse Kahire, Sam, Haleb gibi Islâm âleminin en namli kültür
merkezlerinde uzun zaman dolasip; ciddi ve parlak bir tahsilden sonra Hüseyin b. Ahlatî
isminde bir zata intisâb ederek seyhlik sifati almis olmasina ragmen, memleketin siyasî
ve sosyal bünyesine vurmayi tasarladigi darbeyi vurabilecek yikici bir zekaya sahipti. O,
ilim ve irfan üstadlarinin egitim ve terbiye nimazlarini kirarak, yerlesmis ve saglam
sistemleri ezip geçecek kadar sakat bir yol seçmisti. Bilgi bakimindan zamaninin ileri
gelenlerindendi. Onun bu özelligi daha önce temas edildigi gibi hayatini kurtarmis ve
kendisine sürgün yerinde bile maas baglanmasina sebep olmustu. Gerçekten Seyh Bedreddin
Mahmud, hem zahirî, hem de batinî ilimlerdeki vukuf ve ihatasiyla mümtaz ve müstesna
bir mevki isgal etmisti. Islâm hukukunda zamaninin imami durumunda idi. Bu hususta
"Câmiu'l-Fusûleyn" adli eseri, onun degerini ortaya koyma bakimindan
yeterlidir. Bu eserinden önce fikha dair "Letâifu'l-îsârât" isimli eserini
yazmisti. Seyh Bedreddin'in, "Kitâbu't-Teshil" adi ile kaleme aldigi eseri,
"Letâifu'l-îsârât"in serhidir. Seyh Bedreddin bu eserini Edirne'de kadiasker
iken yazmaya baslamis, 818 Cemaziyelâhir'in yirmi yedinci sali günü (3 Eylül 1415)
Iznik'te ikamet ederken bitirmisti. Bedreddin'in bu eserleri ulemaca muteber kabul
edilmislerdir. Seyh Bedreddin'in tasavvuf sahasindaki görüslerini ortaya koyan eseri,
Vâridat adini tasimaktadir. Seyh Bedreddin'in bunlardan baska eserleri de vardir.

Ülkeye tek basina hâkim oldugu günden beri Seyh
Bedreddin'in hareketlerini dikkatle takib eden Çelebi Sultan Mehmed, seyhin baslattigi
dinî, siyasî ve ictimaî mahiyetteki ayaklanmayi bastirmaya muvaffak oldu.

Seyh Bedreddin, Misir dönüsü Haleb, Konya ve Tire'de
dolasmaya basladi. Daha sonra Edirne'ye gidip ana ve babasina kavustu. Burada, iki seneden
daha fazla bir süre, Osmanli tahtini kardesleri ile paylasarak saltanat sürmekte olan
Musa Çelebi'nin takdirlerini kazanarak kadiaskerlige tayin edildi. Fakat Çelebi Sultan
Mehmed'in kardeslerine galip gelmesi üzerine mevkiini kayb ederek Iznik'e gönderildi.
Göz hapsinde bulunmasina ragmen Seyh Bedreddin burada rahat durmuyor, gizlice adamlarini
yetistiriyordu. Bu dönemde Bedreddin'e, hareketlerinin sorumlulugunu yüklenecek ve
kendisine yol açacak bir âlet lazimdi. Bu gaye ile Bedreddin, Izmir körfezinin güney
ucunda ve Sakiz adasinin karsisinda Karaburun'da (Çesme) (o zamanki adi ile Stylaryus
dagi) üzerinde dogmus, asagi tabakadan birini seçti. Bedreddin bu adamda, kendi
görüslerini açiklayabilecek enerji ve heyecani buldugundan onu kendine kethuda, vekil
ve dinî temsilci olarak seçti. Börklüce Mustafa denilen bu hizli fanatik, derhal
kendini baba ve ruhanî reis ilân etti. Bundan dolayi da taraftarlari ona Dede Sultan
adini verdiler. Bedreddin'e Torlak Kemal denilen bir yahudi de yardim etti. Bu yahudi, o
zamanlarda Bedreddin'in görüslerini yaymaya çalisan dervislerin basina geçti. Onun
görüslerinin temeli, esitlik ve fakr gibi insana cazip gelen sloganlara dayaniyordu.
Buna göre kadinlar hariç olmak üzere her seyde ortaklik vardi. Bu meczuplar söyle
diyorlardi:

"Ben, senin evinde kendi evim gibi otururum. Sen de
benim elbiselerimi giyer, silahlarimi, arabalarini kullanirsin. Sadece kadinlar
müstesnadir."

Bu safhada Börklüce Mustafa, Aydin, Yahudi Torlak Kemal de
Manisa taraflarinda Rafizî Bâtinî bir Sia'nin tehlikeli hüriyeti ile faaliyetlerine
basladilar. Bunlar, Seriat çerçevesi içine alinmis ahlâk degerlerini hiçe sayarak
beser zaaflarina genis müsaadeler tanimak, bir taraftan da ferdî mülkiyeti, din farkini
ve evlilik müessesesi gibi kanunun teminati altina alinmis sosyal barajlari da asip
cemiyete yeni bir nizam tanimak yoluna koyuldular.

Aydin ve Karaburun'da etrafina binlerce insan toplayan
Börklüce Mustafa'nin muvaffakiyetleri, seyhin Iznik'te kalmasini tehlikeli bir duruma
sokmustu. Bunun için ailesini Iznik'te birakarak Sinop'taki Isfendiyar Beyi'nin yanina
kaçti. Gayesi, oradan Tatar iline geçmekti. Isfendiyar Bey, Çelebi Mehmed'den
çekindigi için seyhe müsaade etmedi. Bunun üzerine Seyh Bedreddin, gizlice bir gemiye
binerek Rumeli yakasina geçip Zagra'ya gider. Seyhin, nüfuz dairesi burada gittikçe
genislemeye baslar. Seyh, bir müddet sonra Zagra'dan Silistre'ye, oradan da Dobruca'ya
geçer. Sonra da halkinin çogunlugu Siî olan Deliorman'a yerlesir. Deliorman'dan her
tarafa mektup ve adamlar göndererek büyük bir propaganda faaliyetine girisir.
Asikpasazâde'nin ifadesine göre o söyle diyordu: "Bundan sonra padisahlik
benimdir. Sancak isteyen gelsin, subasilik isteyen gelsin velhasil her arzusu olan gelsin.
Ben, halifeyim Mustafa (Börklüce) da benim hizmetkârimdir."

Bedreddin ile sirdaslarinin gizli amaçlari, Avrupa ve
Asya'da bir hükümet kurmak oldugundan Hiristiyanlari ve özellikle Rumlari elde etmek
istiyorlardi. Bu gayelerine erismek için de dervislerin görüsüne göre
Hiristiyanlarin, Allah'a ibadet ettiklerini inkâr edenlerin kâfir olduklarini ilân ve
kendilerine katilmak için gelen Hiristiyanlari gökten inen melekler gibi bereketli kabul
ediyorlardi. Gerçekten de Börklüce, Dukas'in da dedigi gibi gayr-i müslimi bol olan
Karaburun (Çesme) havalisinde Türklerden ziyade Hiristiyan ve Yahudilere taviz vererek o
suretle bu cemaatleri basina toplayabilmisti.

Islâm tarihindeki, Batinî Hasan Sabbah hareketinin bir
benzeri olarak karsimiza çikan bu hadise, devletin temelini kökten sarsmaya yönelik bir
hadise idi. Karaburun, Aydin ve Manisa çevresinde baslayan bu fesad hareketinden haberdar
olan Çelebi Sultan Mehmed, gerekli tedbirleri almakta gecikmedi. Fakat, baslangiçta
bütün boyutlari ile büyüklügünün farkina varilamayan bu olay, Müslüman Türk
kanina hayli pahaliya mal oldu.

Siî karekterli olan bu isyani bastirmak üzere harekete
geçen Osmanli hükümdari, önce bölge beylerini bunlarin üzerine gönderecektir. Fakat
bunlarin fazla bir varlik gösterememesi ve hatta maktul düsmeleri üzerine daha ciddi
tedbirlerin alinmasi gerektigine kanaat getirip Börklüce Mustafa ve Torlak Kemal ile
târaftarlarini ortadan kaldiracaktir.

Anadolu'nun bu bölgesinde büyük bir tehlike olarak ortaya
çikan bu isyani bastirmak üzere harekete geçen yeni Aydin Beyi Süleyman (Aleksandr)
Bey'in maglub ve maktul düsmesi üzerine, Manisa Sancak Beyi Kara Timurtas Ali Bey,
asilerin üzerine yürümüs ise de muvaffak olamamisti. Bunun üzerine Amasya sancak beyi
ve henüz on iki yasinda bulunan Sehzade Murad ile lalasi Bâyezid Pasa, âsileri büyük
bir bozguna ugratip Yahudi Torlak Kemal ile Börklüce Mustafa'yi öldürmüslerdi. Öbür
taraftan etrafina pek çok Hiristiyan ve Yahudiyi toplayan Seyh Bedreddin, üzerine
gönderilen kuvvetlere mukavemet edemeyerek teslim olmus ve Serez'de bulunan Çelebi
Sultan Mehmed'in yanina götürülmüstü. Mehmed Çelebi'nin emri ile kurulan bir ulema
divaninda durumu tesbit edilip toplum nizamini bozmakla suçlanan Seyh Bedreddin Mahmud,
gayet âdilane cereyan eden bu muhakemede, Türk Islâm birligine karsi giristigi bozguncu
hareketin zararini kabul etti. Devrin en seçkin âlimlerinden mütesekkil bir mahkemenin
karsisinda suçunu kabul eden Seyh Bedreddin için, Saadeddin Teftazanî'nin
talebelerinden olan Heratli Mevlânâ Haydar Acemî'nin verdigi "Mali haram, kani
helâl" fetvasi üzerine 1420 yilinda Serez pazarinda idam edilmisti.

Dinî vecibelerin kalkmasi, kanunlarin bozulmasi, haramlarin
helal kilinmasi, bazi kimseler için göz boyayan hos müsaadelerdi. Fakat bunlarin
hepsinden cazip olani süphesiz ki memleketin muayyen bir zümre arasinda taksim edildi.

Gerçekten, sayilari binleri bulan, mürid ve dervisler
üzerinde seyhin nüfuzu o derece kuvvetli idi ki, bu adamlar, Allah birdir dedikten sonra
peygamberligi sadece seyhlerine lâyik görüyorlardi. Seyhe ve halifelerine uyanlar
arasinda Türklerden çok Yahudi ve Hiristiyanlar görülüyordu ki, bu da onlarin bol
huzur ve kolayca servet temini gibi vaadleri çok cazib bulmalarindan ileri geliyordu.
Börklüce Mustafa ve Torlak Kemal gibi propagandacilar, seyhten aldiklari ilham ve hizla,
kisa bir zamanda binlerce kisiyi ayaklandirmaya muvaffak olmuslardi. Tarihî seyri ve
neticesi ne olursa olsun, her kaynasma ve ayaklanmada mühim olan birer figüran
rolündeki yiginlarin çikardigi gürültü degil, bu yiginlarin gizli veya asikâr istek,
izdirap ve zaaflarini sezip bunlari sahis ve zümre menfaatleri adina kullanmasini bilen
anarsi merkezlerinin gayesidir. Bu belirli ihtiraslar etrafinda merkezlesen gayeler ise,
sosyal sartlarin ve siyasî buhranlarin halk için sikintilar ortaya çikardigi devirlerde
meydana gelen hosnudsuz ruh haletinden faydalanirlar. Nasil ki, Babaî isyanlari Selçuklu
inkirazinin ortaya çikardigi sosyal bir çalkantinin sonucu ise, Bedreddin Mahmud da
sahne olarak ayni cografya parçasini seçip on yildan fazla süren sehzadeler
mücadelesinin dogurdugu siyasî ve ictimaî huzursuzluktan faydalanmasini bilmistir.

Büyük bir mücadele ve gayret sonucu, iç yaralari sarip
memleket bünyesinin sagligini iade eden Çelebi Sultan Mehmed'in bu vatana en büyük
hediyesi, Ikinci Sultan Murad gibi hükümdar namzedi bir sehzade yetistirip birakmasidir.

Hayalperestim Paylaşım Platformu

En son konular

En iyi yollayıcılar

Süleyman Çelebi dönemi ve sehzadeler

Süleyman Çelebi dönemi ve sehzadeler

Geri: Süleyman Çelebi dönemi ve sehzadeler

Geri: Süleyman Çelebi dönemi ve sehzadeler

Geri: Süleyman Çelebi dönemi ve sehzadeler

Geri: Süleyman Çelebi dönemi ve sehzadeler

Similar topics

Similar topics

Arama

Sonuç : Mesajlar Konular
çıkıntı araştırma