Anasayfa
Latest images
tarafından SULTAN II. BÂYEZID
( BÂYEZID-I VELÎ )
Modon fetihnâmesinde, "Emiru'l-Mü'minîn Sultanu'l-Guzat
ve'l-Mücahidîn Nâsiru's-Seriat ve'l-Milleti ve'd-Din Giyâsu'l-Islâm ve
Muinu'l-Müslimîn Sultan Bâyezid diye anilan Sultan II. Bâyezid, 85l (l447) yilinda
Dimetoka'da dogdu. II. Bâyezid, Fâtih Sultan Mehmed'in, Gülbahar Hatun'dan dogan
büyük ogludur. Yedi yasinda iken Amasya sancakbeyligine gönderildi. Sultan II.
Bâyezid'in zamani, gerek Osmanli cografyasi, gerekse ekonomik hayati bakimindan
istikrarli ve emniyetli bir devir idi. Gerek bu gerekse ve daha önceki dönemlerde
yenilmeye degil, genellikle yenmeye alismis bir kütle psikolojisi için, hududlardan
sadece zafer sesleri degil, refah ve bolluk da beraber girmekte bulunuyordu.
Osmanli medeniyetinin ahengini meydana getiren muhtelif
unsurlarin her biri, hem federal ve müstakil hüviyetleri içinde kendi merkezlerine
bagli, hem de müsterek ana merkezin mali ve mensubu olarak, hatta XVII. ve XVIII.
asirlarda bile hâla, semâvî bir nükte gibi, latif, ince ve kemalli çehresiyle
dünyaya yüz göstermekte devam etmekte idi.
Fâtih Sultan Mehmed vefat ettigi zaman, büyügü Bâyezid,
küçügü de Cem olmak üzere iki oglu kalmisti. Bâyezid, o dönemde merkezi Amasya olan
Rum Eyâleti, Cem de merkezi Konya olan Karaman Eyâleti'nin valisi idiler. Daha önce de
belirtildigi gibi Fâtih'in, Mustafa adinda bir oglu daha vardi. Fakat bu sehzâde
babasinin sagliginda vefat ettiginden, o sirada Kastamonu Sancakbeyi bulunan Sehzâde Cem,
ölen kardesinin yerine Karaman valiligine tayin edilmisti.
Kaynaklarin, uzun boylu, beyaz tenli, melek huylu, genis ve
açik yüzlü, elâ gözlü, siyah çatik kasli, mutedil sakalli, yüzünde ben bulunan,
genis omuzlu ve yüksek gösterisli olarak belirttikleri Bâyezid-i Veli, 85l (m. l447)
yilinda iki bayram (Ramazan - Kurban) arasinda dogmustu. 886 Rebiülevvel'inin 13. (12
Mayis 1481) günü 35 aslarinda iken, babasinin yerine tahta geçer. Her ne kadar onun
dogum tarihi ile ligili farkli yillar veriliyorsa da genellikle yukarida belirtilen tarih
kabul edilmektedir.
Fâtih Sultan Mehmed'in ani ölümü, tabiî bir hâdise gibi
karsilanmadi. Ülkede büyük bir siyasî buhranin çikmasina sebep oldu. Fâtih vefat
eder etmez, Vezir-i Azam ve Mevlânâ'nin soyundan gelmis olan Karamanî Mehmed Pasa, bir
taraftan Keklik Mustafa adinda bir çavusu, büyük sehzâde Bâyezid'i davet için
Amasya'ya gönderirken, öbür taraftan da kendi adamlarindan birini Cem Sultan'a
gönderip yolu uzak bulunan Bâyezid gelmeden önce onu Istanbul'a davet ile bir emr-i
vaki yapmak istemisti. Fakat Cem'e bu mektubu götüren sahsi, Anadolu Beylerbeyi ve
Bâyezid'in damadi olan Sinan Pasa yakalayarak öldürür. Vezir-i Azam'in, Konya'da
bulunan Sehzâde Cem'e gönderdigi mektup ve bu vesile ile Fâti'in ölümünden haberdar
olan yeniçeriler, ayaklanarak Pendik önlerine demir atmis bulunan birkaç gemiyi zapt
ederek Üsküdar'a gelirler. Oradan da Istanbul'a geçerek Yahudiler ile zengin halkin
evlerini yagmalarlar. Yeniçeriler, Fatih'in, bulunmayacagi siralarda Istanbul'da
hükümet islerine bakmak üzere Silifke'den çagirmis oldugu Ishak Pasa'nin kiskirtmasi
ile Vezir-i Azam Karamanî Mehmed Pasa'yi da öldürürler. Bu feci hadiseden sonra
iktidar, bütünüyle Ishak Pasa'nin eline geçmis demekti. Zira Divan, devletin islerini
tedvir etmekle onu görevlendirdi. Ishak Pasa da kendisine verilen bu genis yetkiyi iyi
kullanarak asayis ve güvenligi sagladi. Yeniçeriler, Sehzâde Bâyezid'in tarafini
tuttuklari için, babasi gelinceye kadar, o siralarda Fâtih'in yaninda ve henüz 11
yaslarinda bulunan Bâyezid'in oglu Korkut'u, 5 Rebiülevvel 886 (4 Mayis l48l) de
Saltanat Kaymakami ilan ederler.
Öte yandan devlet büyüklerinden acele davet mektuplari alan
Bâyezid, maiyetinde 4.000 kisi oldugu halde Amasya'dan yola çikip Üsküdar'a gelir.
Ertesi gün, oglu Korkut'tan saltanati resmen devr alip l2 Mayis l48l de Osmanli tahtina
çikar.
Yeni padisahi, büyük bir tezahüratla karsilayan vüzera ve
asker, Ishak Pasa'nin vezir-i azam olmasini, onun rakibi olup, terakkilerinin
artirilmasina muhalefet ettigi söylenen Hamzabeyoglu Kara Mustafa Pasa'nin, azil ve nefy
edilmesini ister. Yeni padisah, ilk hamlede mesele çikarmamak için, bu istekleri kabul
eder. O, basinda siyah bir kavuk ve ayni renkte bir elbise giymis oldugu halde Istanbul'a
girmisti. Topkapi Sarayi'na girerken, kapi önünde saf tutup, kendisini merasimle
karsilayan Yeniçeriler, subaylari vâsitasiyle bir arzuhal takdim ederek, Karamanî
Mehmed Pasa'nin öldürülmesi sebebiyle vâki olan kusurlarinin affini ve cülûs bahsisi
verilmesinin kabul edilmesini taleb ederler. Yeniçerilerin bu istekleri, yeni sultan
tarafindan kabul edilir.Bu, Osmanli tarihinde Yeniçerilere verilen cülûs bahsisinin
ikincisi olmustu.(Ilki Fâtih Sultan Mehmed tarafindan verilmisti.) Cülûs bahsisinin
ikinci örnegi olan bu uygulamadan sonra, her tahta çikista, cülûs bahsisi
tekrarlanmisti. Bu usûl, zamanla devlet maliyesi için âdeta bir yikim halini
alaacaktir. Bu bahsisler, ancak üçyüz yil sonra Sultan Birinci Abdülhamid tarafindan
Rusya ile yapilan savas sirasinda ve birdenbire kaldirilabildi.
Bâyezid'in, tahta geçisinin ertesi günü, Fâtih Sultan
Mehmed'in cenaze merasimi icra edilmisti.Namazdan sonra Fâtih'in naasi, kendisi
tarafindan yaptirilmis olan camiin arkasindaki türbeye defnedilmisti. Tabutun altina
önce Sultan Bâyezid ve vezirler girmislerdi. Cenaze namazini Seyh Ebu'l-Vefa adiyla
söhret bulmus olan büyük âlim Konyali Muslihiddin Mustafa kildirmisti. Günümüz
Istanbul'undaki Vefa semti hâla bu zatin ismi ile anilmaktadir. Cenaze defn edildikten
sonra bey'at merasimi yapilarak Sultan Bâyezid, resmen Osmanli tahtina oturmus olur.
Bundan sonra Ishak Pasa'ya sadaret tevcih olunur. Bu arada yeniçerilerin bütün
isteklerinin kabul edilmesi mahzurlu görülerek daha önce Mustafa Pasa hakkinda verilen
karardan dönülür. Böylece henüz Üsküdar'da bulunan Mustafa Pasa getirtilerek ikinci
vezir olarak ilan ve tayin edilir.
( BÂYEZID-I VELÎ )
Modon fetihnâmesinde, "Emiru'l-Mü'minîn Sultanu'l-Guzat
ve'l-Mücahidîn Nâsiru's-Seriat ve'l-Milleti ve'd-Din Giyâsu'l-Islâm ve
Muinu'l-Müslimîn Sultan Bâyezid diye anilan Sultan II. Bâyezid, 85l (l447) yilinda
Dimetoka'da dogdu. II. Bâyezid, Fâtih Sultan Mehmed'in, Gülbahar Hatun'dan dogan
büyük ogludur. Yedi yasinda iken Amasya sancakbeyligine gönderildi. Sultan II.
Bâyezid'in zamani, gerek Osmanli cografyasi, gerekse ekonomik hayati bakimindan
istikrarli ve emniyetli bir devir idi. Gerek bu gerekse ve daha önceki dönemlerde
yenilmeye degil, genellikle yenmeye alismis bir kütle psikolojisi için, hududlardan
sadece zafer sesleri degil, refah ve bolluk da beraber girmekte bulunuyordu.
Osmanli medeniyetinin ahengini meydana getiren muhtelif
unsurlarin her biri, hem federal ve müstakil hüviyetleri içinde kendi merkezlerine
bagli, hem de müsterek ana merkezin mali ve mensubu olarak, hatta XVII. ve XVIII.
asirlarda bile hâla, semâvî bir nükte gibi, latif, ince ve kemalli çehresiyle
dünyaya yüz göstermekte devam etmekte idi.
Fâtih Sultan Mehmed vefat ettigi zaman, büyügü Bâyezid,
küçügü de Cem olmak üzere iki oglu kalmisti. Bâyezid, o dönemde merkezi Amasya olan
Rum Eyâleti, Cem de merkezi Konya olan Karaman Eyâleti'nin valisi idiler. Daha önce de
belirtildigi gibi Fâtih'in, Mustafa adinda bir oglu daha vardi. Fakat bu sehzâde
babasinin sagliginda vefat ettiginden, o sirada Kastamonu Sancakbeyi bulunan Sehzâde Cem,
ölen kardesinin yerine Karaman valiligine tayin edilmisti.
Kaynaklarin, uzun boylu, beyaz tenli, melek huylu, genis ve
açik yüzlü, elâ gözlü, siyah çatik kasli, mutedil sakalli, yüzünde ben bulunan,
genis omuzlu ve yüksek gösterisli olarak belirttikleri Bâyezid-i Veli, 85l (m. l447)
yilinda iki bayram (Ramazan - Kurban) arasinda dogmustu. 886 Rebiülevvel'inin 13. (12
Mayis 1481) günü 35 aslarinda iken, babasinin yerine tahta geçer. Her ne kadar onun
dogum tarihi ile ligili farkli yillar veriliyorsa da genellikle yukarida belirtilen tarih
kabul edilmektedir.
Fâtih Sultan Mehmed'in ani ölümü, tabiî bir hâdise gibi
karsilanmadi. Ülkede büyük bir siyasî buhranin çikmasina sebep oldu. Fâtih vefat
eder etmez, Vezir-i Azam ve Mevlânâ'nin soyundan gelmis olan Karamanî Mehmed Pasa, bir
taraftan Keklik Mustafa adinda bir çavusu, büyük sehzâde Bâyezid'i davet için
Amasya'ya gönderirken, öbür taraftan da kendi adamlarindan birini Cem Sultan'a
gönderip yolu uzak bulunan Bâyezid gelmeden önce onu Istanbul'a davet ile bir emr-i
vaki yapmak istemisti. Fakat Cem'e bu mektubu götüren sahsi, Anadolu Beylerbeyi ve
Bâyezid'in damadi olan Sinan Pasa yakalayarak öldürür. Vezir-i Azam'in, Konya'da
bulunan Sehzâde Cem'e gönderdigi mektup ve bu vesile ile Fâti'in ölümünden haberdar
olan yeniçeriler, ayaklanarak Pendik önlerine demir atmis bulunan birkaç gemiyi zapt
ederek Üsküdar'a gelirler. Oradan da Istanbul'a geçerek Yahudiler ile zengin halkin
evlerini yagmalarlar. Yeniçeriler, Fatih'in, bulunmayacagi siralarda Istanbul'da
hükümet islerine bakmak üzere Silifke'den çagirmis oldugu Ishak Pasa'nin kiskirtmasi
ile Vezir-i Azam Karamanî Mehmed Pasa'yi da öldürürler. Bu feci hadiseden sonra
iktidar, bütünüyle Ishak Pasa'nin eline geçmis demekti. Zira Divan, devletin islerini
tedvir etmekle onu görevlendirdi. Ishak Pasa da kendisine verilen bu genis yetkiyi iyi
kullanarak asayis ve güvenligi sagladi. Yeniçeriler, Sehzâde Bâyezid'in tarafini
tuttuklari için, babasi gelinceye kadar, o siralarda Fâtih'in yaninda ve henüz 11
yaslarinda bulunan Bâyezid'in oglu Korkut'u, 5 Rebiülevvel 886 (4 Mayis l48l) de
Saltanat Kaymakami ilan ederler.
Öte yandan devlet büyüklerinden acele davet mektuplari alan
Bâyezid, maiyetinde 4.000 kisi oldugu halde Amasya'dan yola çikip Üsküdar'a gelir.
Ertesi gün, oglu Korkut'tan saltanati resmen devr alip l2 Mayis l48l de Osmanli tahtina
çikar.
Yeni padisahi, büyük bir tezahüratla karsilayan vüzera ve
asker, Ishak Pasa'nin vezir-i azam olmasini, onun rakibi olup, terakkilerinin
artirilmasina muhalefet ettigi söylenen Hamzabeyoglu Kara Mustafa Pasa'nin, azil ve nefy
edilmesini ister. Yeni padisah, ilk hamlede mesele çikarmamak için, bu istekleri kabul
eder. O, basinda siyah bir kavuk ve ayni renkte bir elbise giymis oldugu halde Istanbul'a
girmisti. Topkapi Sarayi'na girerken, kapi önünde saf tutup, kendisini merasimle
karsilayan Yeniçeriler, subaylari vâsitasiyle bir arzuhal takdim ederek, Karamanî
Mehmed Pasa'nin öldürülmesi sebebiyle vâki olan kusurlarinin affini ve cülûs bahsisi
verilmesinin kabul edilmesini taleb ederler. Yeniçerilerin bu istekleri, yeni sultan
tarafindan kabul edilir.Bu, Osmanli tarihinde Yeniçerilere verilen cülûs bahsisinin
ikincisi olmustu.(Ilki Fâtih Sultan Mehmed tarafindan verilmisti.) Cülûs bahsisinin
ikinci örnegi olan bu uygulamadan sonra, her tahta çikista, cülûs bahsisi
tekrarlanmisti. Bu usûl, zamanla devlet maliyesi için âdeta bir yikim halini
alaacaktir. Bu bahsisler, ancak üçyüz yil sonra Sultan Birinci Abdülhamid tarafindan
Rusya ile yapilan savas sirasinda ve birdenbire kaldirilabildi.
Bâyezid'in, tahta geçisinin ertesi günü, Fâtih Sultan
Mehmed'in cenaze merasimi icra edilmisti.Namazdan sonra Fâtih'in naasi, kendisi
tarafindan yaptirilmis olan camiin arkasindaki türbeye defnedilmisti. Tabutun altina
önce Sultan Bâyezid ve vezirler girmislerdi. Cenaze namazini Seyh Ebu'l-Vefa adiyla
söhret bulmus olan büyük âlim Konyali Muslihiddin Mustafa kildirmisti. Günümüz
Istanbul'undaki Vefa semti hâla bu zatin ismi ile anilmaktadir. Cenaze defn edildikten
sonra bey'at merasimi yapilarak Sultan Bâyezid, resmen Osmanli tahtina oturmus olur.
Bundan sonra Ishak Pasa'ya sadaret tevcih olunur. Bu arada yeniçerilerin bütün
isteklerinin kabul edilmesi mahzurlu görülerek daha önce Mustafa Pasa hakkinda verilen
karardan dönülür. Böylece henüz Üsküdar'da bulunan Mustafa Pasa getirtilerek ikinci
vezir olarak ilan ve tayin edilir.
» S.a miLLet.
» Hangi Müzik Türünü Dinliyorsunuz?
» Merhaba...
» bir kız
» Sizce bu sezon en iyi transferi hangi takim yapti?
» Böyle Site Url'si Olur Mu? :D